Bệnh thương hàn gà là một trong những vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe đàn gà và có thể gây thiệt hại lớn nếu không được phát hiện sớm. Mặc dù căn bệnh này đã được nghiên cứu từ lâu, nhưng không ít người chăn nuôi vẫn chưa hiểu rõ về nguyên nhân và cách phòng tránh hiệu quả. Cùng theo dõi bài viết từ Typhu88 để tìm hiểu về bệnh này nhé.
Tìm hiểu tổng quan về bệnh thương hàn gà là gì?
Bệnh thương hàn gà là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính rất phổ biến trong ngành chăn nuôi gà, do vi khuẩn Salmonella gallinarum pullorum gây ra. Loại vi khuẩn này có thể tồn tại trong môi trường tự nhiên và ở các khu vực chăn nuôi, dễ dàng lây lan giữa các cá thể. Căn bệnh này có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi của gà, từ những con gà mới nở, gà non vài tuần tuổi cho đến gà trưởng thành. Ở gà con, bệnh phát triển ở thể cấp tính, trong khi ở gà trưởng thành, bệnh thường chuyển sang thể mạn tính.
Bệnh có tốc độ lây lan rất nhanh, với thời gian ủ bệnh từ 3-4 ngày và có thể kéo dài suốt một tháng khi bệnh phát ra. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho người chăn nuôi. Những triệu chứng đầu tiên dễ nhận biết khi gà mắc bệnh là tiêu chảy, giảm cân nhanh chóng, cùng với sự suy giảm rõ rệt về chất lượng và sản lượng trứng.
Phân tích về những nguyên nhân gây bệnh thương hàn gà
Bệnh thương hàn gà có nguyên nhân chính từ vi khuẩn Salmonella gallinarum pullorum, thường tấn công khi sức đề kháng của gà suy giảm hoặc do các yếu tố môi trường bất lợi. Loại vi khuẩn này tồn tại phổ biến trong tự nhiên, có thể được tìm thấy trong máu động vật và lây nhiễm sang gà, gà tây hay gà sao. Đặc biệt, các loài thủy cầm và chim hoang dã có thể mang mầm bệnh mà không biểu hiện triệu chứng.
- Ở gà con mắc bệnh, vi khuẩn có mặt trong máu, nội tạng, tủy xương và túi lòng đỏ chưa tiêu.
- Đối với gà trưởng thành, mầm bệnh thường xuất hiện trong buồng trứng, dịch hoàn và các cơ quan bị tổn thương.
Bệnh có thể lây truyền từ gà mẹ sang gà con thông qua trứng, khi vi khuẩn xâm nhập vào phôi hoặc lây nhiễm qua vỏ trứng rồi phát tán trong máy ấp, khiến gà con nhiễm bệnh ngay từ khi nở. Ngoài ra, sự lây lan giữa các cá thể trong đàn cũng có thể xảy ra qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua thức ăn, nước uống, chất thải hay dụng cụ chăn nuôi nhiễm khuẩn.
Tìm hiểu về con đường lây nhiễm bệnh thương hàn gà
Bệnh thương hàn gà có thể ảnh hưởng đến gà ở mọi lứa tuổi, với con đường lây nhiễm chủ yếu thông qua trứng. Khi gà mái mang vi khuẩn trong buồng trứng, trứng đẻ ra sẽ bị nhiễm khuẩn ngay từ bên trong, dẫn đến nguy cơ lây lan cao khi trứng nở.
Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây truyền qua các hình thức khác:
- Lây qua giao phối: Gà trống nhiễm bệnh khi đạp mái có thể truyền vi khuẩn sang gà mái, làm trứng thụ tinh bị nhiễm khuẩn.
- Lây qua đường tiêu hóa: Vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể gà qua thức ăn, nước uống nhiễm bẩn, dụng cụ chăn nuôi, máy ấp trứng hoặc thiết bị vận chuyển gà con.
- Lây qua tiếp xúc: Sự tiếp xúc trực tiếp giữa gà bệnh và gà khỏe mạnh là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến dịch bệnh lây lan nhanh trong đàn.
Việc hiểu rõ con đường lây nhiễm sẽ giúp người chăn nuôi có biện pháp phòng tránh hiệu quả, giảm thiểu tối đa nguy cơ bùng phát bệnh trong trang trại.
Bệnh tích của bệnh thương hàn gà như thế nào?
Bệnh thương hàn gà gây ra những tổn thương nghiêm trọng trên cả gà con và gà trưởng thành, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và khả năng sinh sản của chúng.
Gà con mắc bệnh thường có dấu hiệu rối loạn tiêu hóa, thể trạng yếu ớt do không hấp thụ được chất dinh dưỡng từ lòng đỏ. Một số tổn thương điển hình bao gồm:
- Lòng đỏ không tiêu, mềm nhão, chuyển sang màu xám xanh.
- Lách sưng to gấp 2 – 3 lần so với bình thường.
- Viêm màng bụng, dịch rỉ viêm xuất hiện ở màng bao tim.
- Gan sưng to, xuất huyết và hoại tử, tổn thương lan đến phổi, tim, lách và thành dạ dày cơ.
- Ruột viêm xuất huyết, manh tràng chứa đầy phân trắng, có thể dẫn đến viêm khớp với dịch viêm màu vàng chanh hoặc vàng cam.
Khám phá về triệu chứng nhận biết gà bị bệnh thương hàn gà
Bệnh này có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với đàn gà, và các triệu chứng của bệnh sẽ thay đổi tùy theo lứa tuổi và mức độ độc hại của vi khuẩn gây bệnh. Thông thường, gà sẽ ủ bệnh trong khoảng thời gian từ 3 đến 4 ngày, và nếu bệnh phát triển theo thể cấp tính, tỷ lệ chết có thể lên tới 70-100%. Việc nhận diện sớm bệnh sẽ giúp người chăn nuôi có biện pháp xử lý kịp thời, giảm thiểu thiệt hại.
Triệu chứng trên gà con
Bệnh này có thể dễ dàng lây nhiễm từ gà mẹ sang gà con trong giai đoạn ấp trứng. Các dấu hiệu đầu tiên có thể nhận biết trong quá trình ấp là khi gà con bị yếu ớt hoặc có phôi chết. Vào cuối ngày 18, khi chuyển gà từ máy ấp sang máy nở, bạn có thể nhận thấy một số gà con mổ mỏ và phôi chết nhiều. Nếu phôi không chết, gà con khi nở sẽ rất yếu, còi cọc và không thể tự chui ra khỏi vỏ trứng. Gà con thường chết vào cuối ngày 21 vì không đủ sức mạnh để phá vỡ vỏ trứng.
Đối với gà con, những triệu chứng điển hình của bệnh thương hàn gà bao gồm tiêu chảy, phân có màu trắng và chứa chất nhầy, kèm theo phân dính vào hậu môn, tạo thành cục. Đây là những dấu hiệu dễ nhận thấy khi quan sát đàn gà bị bệnh.
Tỷ lệ chết cao ở gà con thường xuất hiện ở hai giai đoạn quan trọng: từ ngày thứ 5 đến thứ 7 sau khi nở, gà con chết do nhiễm bệnh từ trứng đã bị nhiễm. Thêm vào đó, từ ngày 13 đến 15, tỷ lệ chết cao cũng xảy ra khi gà con nhiễm bệnh từ máy ấp trứng. Việc phát hiện sớm và xử lý bệnh là rất cần thiết để giảm thiểu thiệt hại cho đàn.
Triệu chứng bệnh thương hàn gà ở gà trưởng thành
Ở gà trưởng thành, bệnh này thường diễn biến âm thầm, khó nhận biết ngay từ đầu. Tuy nhiên, một số dấu hiệu điển hình có thể quan sát được như gà bị tiêu chảy, phân loãng có màu xanh, cơ thể suy nhược, khát nước nhiều và mào nhợt nhạt.
Đối với gà mái, bệnh có thể gây viêm buồng trứng và viêm phúc mạc, khiến xoang bụng tích nước, làm bụng trễ xuống. Gà nhiễm bệnh có xu hướng giảm ăn, sụt cân nhanh chóng, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Đặc biệt, đối với gà đẻ, bệnh làm giảm đáng kể sản lượng trứng, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi.
Lời kết
Bệnh thương hàn gà, mặc dù là một căn bệnh khá phổ biến trong chăn nuôi, nhưng vẫn đòi hỏi sự chú ý đặc biệt từ bà con nông dân. Bệnh này có tỷ lệ chết cao, đặc biệt là ở gà con, và có thể gây thiệt hại nghiêm trọng trong quá trình nuôi gà đẻ trứng.
